مدیر، رهبر، رئیس! مسأله این است…
تلفن های همراه خود و نرم افزارهای اجرایی آن را بروزرسانی می کنیم، لباس های قدیمی با مدل های منسوخ را از دور خارج و مدل های جدید و نو را جایگزین می کنیم. از خوردن مستمر یک غذا به عنوان نهار، شام یا صبحانه، خسته شده و در اینترنت جست و جو می کنیم تا غذای جدیدی برای پختن بیابیم؛ لوازم دکوری منزل و محل کار را گاه و بی گاه تغییر می دهیم تا مد روز باشد! اما قاطع و سر سخت عقیده داریم، علم، دانش و اطلاعاتمان، به شدت کافیست، نه نیازی به بروزرسانی دارد و نه نیازی به بازبینی و نوسازی.
اگر جز این بود، سرانه مطالعه هر ایرانی در شبانه روز، دو دقیقه نبود. استاد بهانه تراشی هستیم، تا صحبت از کتاب خواندن و آموزش می شود، بلافاصله می گوییم شرایط اقتصادی جوری شده که مردم از کتاب خواندن و آموزش متنفر هستند، آنقدر گرفتاری و بدبختی داریم که به کتاب خواندن برسد شب شده! عجب! پس چطور است که فضای زرد و بلاتکلیفی مانند اینستاگرام، این اندازه مخاطب دارد؟! مگر گرفتار و بدخت نیستیم؟ پس چرا به جای رسیدگی و پیگیری بدبختی ها و گرفتاری ها، دائم در حال مرور صفحات اینستاگرام هستیم؟!
به گزارش فارس، حدود ۵۰ میلیون ایرانی در اینستاگرام حضور دارند!! یعنی تقریباً از هر ۱۰ نفر، ۶ نفر در اینستاگرام حضور دارند.
اما نوبت به آموزش و کتاب خواندن که می شود، گرفتار هستیم و سرمان شلوغ است.
دلیل این مقدمه، لطماتی است که مدیران، خواسته و ناخواسته به خود و کسب و کارشان وارد می کنند و دیگران را مقصر اشتباهات، خطاها و زیان های ناشی از اهمال خود معرفی می کنند.
این دقیقاً، رفتار و فرآیندی است که یک “رئیس” طی می کند!
ما واژه های مدیریت، ریاست (مدیر و رییس) را بسیار شنیده‌ایم ولی آیا هیچگاه پرسیده‌ایم بین این دو چه تفاوت‌هایی وجود دارد؟
باید بگویم که مدیر یک پدر مهربان و رییس یک ناپدری نامهربان است! البته جای صحبت زیادی درباره این موضوع وجود دارد. اما اصلاً چرا باید تفاوت مدیریت و ریاست را بدانیم؟ چه اهمیتی دارد که در سازمان مدیر باشیم یا رییس؟
مدیریت یا ریاست؟
ابتدا باید مفهوم هر دو عبارت را توضیح دهیم. مدیریت خلق و تولید روش‌های مدون و قابل قبول با توجه به شرایط و محدودیت‌های موجود برای رسیدن به هدف است. یعنی هدف تعریف می‌شود و این مدیر است که با توجه به تمام محدودیت‌های سازمانش و با توجه به شرایطی که در آن قرار دارد، شروع به هدایت سازمان می‌کند. یک مدیر برای رسیدن به هدف سازمان روش‌های جدید همراه با خلاقیت‌های پایدار خلق می‌کند.
اما در ریاست، فرد تنها به حفظ و نگهداری و نظم و ترتیب دادن به وضعیت موجود می پردازد. خلاقیت و آفرینشی در آن دیده نمی شود. شرایط هرچه که باشد، رییس درجا می زند و تلاش می کند شرایط را همانگونه که هست حفظ کند. بنابراین سازمان حرکتی رو به جلو ندارد. اکنون با کمی فکر کردن می‌توانید تشخیص دهید که بارها و بارها در اطراف خود مدیریت و ریاست را دیده‌اید و تفاوت‌های آن‌ها را احساس کرده‌اید.
شاخص های تمایز مدیریت از ریاست
اول.
رییس فقط امر و نهی می‌کند. مدیر به صورت مداوم با پرسنل خود در تعامل است و از نظرات آن‌ها برای تصمیم‌گیری بهره می‌برد.
دوم.
رییس بازخوردها را دریافت و تنبیه می‌کند اما مدیر بازخوردهای را دریافت و اشتباهات را تحلیل می‌کند تا بتواند راه حلی برای آن پیدا کند.
سوم.
رییس برای نگهداری وضع موجود از اهرم زور گاهی بهره می‌برد ولی مدیر اهرمی به نام زور را نمی شناسد. این یک تفاوت مدیریت و ریاست، بسیار کلیدی است.
چهارم.
رییس جبهه می‌گیرد ولی مدیر مشاوره می‌دهد.
پنجم.
رییس وابسته به قدرت است اما مدیر به اعتماد کارکنان وابستگی دارد.
ششم.
رییس توقع احترام دارد اما مدیر احترام را به دست می‌آورد.
هفتم.
رییس ترس ایجاد می کند اما مدیر حس اعتماد را اشاعه می‌دهد.
هشتم.
رییس دنبال خطاکار می گردد اما مدیر دنبال حل اشتباه است. این تفاوت مدیریت و ریاست میزان پیشرفت سازمان و حل مشکلات را تعیین می‌کند.
نهم.
رییس تنها از توانایی‌های کارمندان بهره می‌برد و فرصتی برای رشد آن‌ها فراهم نمی‌کند. مدیر به کارمندان بال و پر می‌دهد و فرصت رشد و پیشرفت را برایشان فراهم می‌کند.
دهم.
رییس کاری نمی‌کند و تنها دستور می‌دهد. در نهایت نیز می‌گوید: «من موفق شدم». مدیر به همراه تیم کار می‌کند و حتی ممکن است خودش اولین نفر برای تجربه‌های جدید باشد. در نهایت نیز موفقیت را به نام تیم می‌زند.
اهمیت ریاست بیشتر از مدیریت است؟!
این موضوع بستگی به سازمان دارد. برخی از سازمان‌ها قصد پیشرفت ندارند. مثلاً یک شعبه از اداره تأمین اجتماعی، نیازی به رشد و پیشرفت ندارد. بنابراین یک رییس نیز می‌تواند از پس مسئولیت‌های شعبه برآید و کارمندان را نظم بدهد.
در مقابل، یک شغل استارتاپی به یک مدیر تمام عیار نیاز دارد. این فرد باید پا به پای سازمان خود با چالش‌ها روبرو شود. حتی گاهی لازم است بیشتر از کارمندان کار کند. او باید تمام ویژگی‌های یک مدیر که در این زمینه بیان کردیم را داشته باشد.
با دانستن تفاوت‌های بین مدیریت و ریاست، شاید شما پاسخ مشابهی به سؤال رییس بالاتر است یا مدیر داشته باشید. مدیر توانمندی‌های بیشتری دارد و قاعدتاً باید رتبه‌ای بالاتر از رییس داشته باشد. اما این موضوع به دلیل ضعف مدیریتی در تمام سازمان‌های صادق نیست.
